Raalte is hoopvol en optimistisch voor 2017
5 januari 2017
Intro met [ Bob Dylan/Eddie Vedder, The Times They Are a-Changin’] Youtube
Een mooi liedje, nietwaar. Mooie muziek roept emoties op, geeft energie en hoop. Het verbindt,zet aan tot nadenken. Dit liedje zet ook de toon van mijn nieuwjaarstoespraak.
Bob Dylan schreef “The Times They Are a-Changin”, en u hoorde Eddie Vedder, leadzanger van Pearl Jam, zingen.
Het nummer kwam uit in januari 1964, en ook toen werd een nieuwe tijd aangekondigd. Een tijd die werd gekenmerkt door verandering. En dit nummer, een soort volkslied van verandering, komt vaker terug als het roerige tijden zijn, onzekere tijden met veel onduidelijkheid.
Bob Dylan werd in die tijd nog niet zo gewaardeerd door de elite, maar kreeg in 2016, de Nobelprijs voor literatuur. Veel kan veranderen.
Dames en heren,
En het zijn gekke tijden, ook 2016 weer. Een jaar met prachtige momenten en ook zorgelijke ontwikkelingen. Een jaar vol enthousiasme en onbehagen. Veel verrassing met het Oekraïne-referendum, de verkiezing van Trump, de Brexit met onzekere consequenties. Maar ook gouden medailles en collectieve trots, een economie en huizenmarkt die aantrekt.
We worden constant heen en weer geslingerd tussen tevredenheid over ons eigen leven en schijnbare ontevredenheid over onze samenleving. Tussen prachtige prestaties van Nederland op internationale lijstjes over economie, innovatie, gezondheid of geluk. En toch voelen mensen dit niet altijd in hun dagelijks leven. De wereld staat op zijn kop met de voortdurende oorlog in Syrië, vluchtelingenstromen, tegenstelling tussen het Westen en Rusland.
Een tijd van verandering vraagt om leiderschap, visie en richting. In plaats daarvan wordt het nationale debat gekenmerkt door populisme, chagrijn, en botheid. Lijkt uitsluiten te gaan boven verbinden, afbreken boven opbouwen, wordt iedereen in een hokje van identiteit gestopt, zou het vertrouwen tussen mensen weg zijn. Wij tegen zij in plaats van samen overheerst.
Wij-zij kan natuurlijk best mooi zijn. 28 januari weer een wij-zij als Rohda wederom tegen Heino speelt. Maar dat is een wij-zij met ongekende saamhorigheid, zo kan het ook.
Polariseren lijkt echter de standaard, de negatieve politiek en boosheid overheerst en oplossingen worden niet geboden. Maar is dat Nederland, is dat Raalte, is dat Salland?
Dames en heren,
Ik denk het niet! Raalte is optimistisch, vol hoop en ambitie, toekomstgericht, bleek in 2016.
Elke zaterdagochtend om 8.00 uur de netten ophangen bij volleybal of voetbal, de doelen plaatsen voor handbal en hockey, het koffieapparaat aan in de kantines. Of een borrel schenken bij de middagen bridgen of biljarten. Familie en vrienden die zorgen voor hun ouders, buren of kinderen. Zuthemers realiseerden een vernieuwd MFA door de tomeloze inzet van de gemeenschap.Die ouders, die mantelzorgers,die vrijwilligers
Dat is Raalte, dat is Salland.
De Kring Raalter Werkgevers bestond 60 jaar, en Salland Partners 10 jaar, er werd teruggekeken, en de honderden aanwezige ondernemers bruisen van energie en kijken vooruit met groeiende orderportefeuilles. Samen met inwoners, ondernemers en gemeente is in 2016 een toekomstgericht economisch actieplan ontwikkeld met concrete doelen. Veel positieve energie en met mensen die met naam en toenaam hun schouders er onder zetten. Samenwerken aan een economisch krachtig Raalte.
Dat is Raalte, dat is Salland,
Zoveel inzet voor cultuur, zoals de Passions, de Open Muziekestafette, de Week van de AmateurKunst.Zoveel inzet voor de gezondheid van een ander, de Samenloop voor Hoop, de Strijd van Salland, Team Lef met de RopaRun, de acties voor de behandeling van André Kruiper uit Heeten. Zoveel inzet voor de sport met bijvoorbeeld de Endurocross in Nieuw-Heeten, en met een mijlpijl van 15 jaar Sallands Cross Circuit met wekelijks honderden deelnemers.
Dat is Raalte, dat is Salland.
En persoonlijk was ik zeer trots op de wijze waarop onze samenleving op het moeilijke vraagstuk van een AZC heeft gereageerd. Een nuchtere en gastvrije gemeenschap die altijd bereid was om het gesprek te voeren, hoe moeilijk dat soms ook was. En uiteindelijk heeft een grote meerderheid gezegd dat de vluchtelingen welkom waren in Raalte. Het centrum gaat er niet komen, maar Raalte heeft laten zien dat deze discussie ook zonder agressie en toch democratisch kan worden gevoerd.
Dames, en heren,
Dit gebeurt omdat we een echte samenleving zijn, en geen verzameling van individuen die toevallig dicht bij elkaar wonen. Een samenleving die we maken met z’n allen door tolerant naar elkaar te zijn, een beetje te geven en te nemen, en je belangeloos in te zetten voor elkaar in de straat, in de wijk of het dorp. Laten we dat vasthouden en uitbreiden.
Ik snap dat de onzekerheid toeslaat bij het zoveelste tijdelijke contract van een paar maanden of als het betalen van de rekeningen elke maand lastig is. Als de zorgkosten de pan uit rijzen of de schuldhulpverlening op de loer ligt. Maar dan moeten we juist niet angstig naar elkaar wijzen, maar de kracht van de samenleving benutten. Als het niet goed gaat, dan pakken we de problemen samen op. De mouwen opstropen en aan de slag. Niet tegen elkaar, maar met elkaar. En uitdagingen zijn er natuurlijk genoeg, voor u persoonlijk als voor onze hele gemeenschap.
In Raalte hebben we het over het algemeen goed voor elkaar. Het is veilig. Leefbare dorpen met goede voorzieningen voor inwoners. De zorg en jeugdzorg zijn goed geregeld volgens de cliënten zelf. Je valt niet tussen wal en schip.
Maar de ontwikkelingen in de komende 10-20 jaar staan niet stil. De inwoners zijn steeds beter opgeleid, worden mondiger, actiever en eisen hun plek op in het democratisch debat. De verzorgingsstaat wordt niet ruimer, en samenredzaamheid is de trend. Ons buitengebied verandert met minder boeren en meer burgers De bevolking blijft vergrijzen met uitdagingen om onze jongeren te houden. Werk verandert van karakter en sommige banen verdwijnen en anderen ontstaan. De technologie gaat zo snel dat we de impact nog niet eens kunnen voorspellen.Onze bereikbaar staat onder druk. Het klimaat verandert.
Deze veranderingen gaan niet aan Raalte voorbij. Sterker nog, verandering is het nieuwe normaal. We moeten blijvend aanpassen aan veranderende tijden: The Times They Are a-Changin.
Dames en heren,
Dat vergt ambitie en durf om te vernieuwen, om een beetje te dromen en het hoofd boven het maaiveld uit te steken. Ik wil twee aspecten benoemen waar we stappen kunnen zetten.
Allereerst meer zeggenschap en verantwoordelijkheid voor inwoners. In onze gemeenschap zijn inwoners gelukkig actief. De vele nominaties voor het Goudhaentje en de mooie foto’s van 2016 maken dat duidelijk. De gesprekken met meer dan 500 inwoners tijdens de ‘Raad op Pad’ in onze dorpen maken dat duidelijk. Een jongen van 11 in Mariënheem, Tijs Reimert, die tijdens zo’n avond pleit voor een skatebaan maakt dat duidelijk.
De participatiesamenleving krijgt in Raalte prima vorm door deze energie en inzet van onze inwoners, samen met gemeente. Soms lopen de inwoners voorop, en soms de gemeente, maar altijd in verbinding. Maar we kunnen verder gaan. We kunnen meer maatschappelijke vraagstukken samen oppakken. We kunnen en moeten veel meer inwoners betrekken bij het vinden van de oplossingen, meer zeggenschap geven over deze oplossingen. We moeten ons afvragen wat onze samenleving en de vrijwilligers aan kunnen. We moeten meer nadenken over de legitimiteit van de oplossingen en hoe om te gaan met minderheden. En we kunnen veel meer gebruik maken van experimenten in het hele land. We moeten ons laten inspireren.
Laten we in 2017 als samenleving in gesprek gaan om samen verder richting te bepalen, te zoeken, te experimenteren en volgende stappen te zetten om inwoners nog meer zeggenschap en verantwoordelijkheid te geven. Daar heeft iedereen wat aan.
Een tweede aspect ligt op het sociaaleconomisch terrein: een investeringsagenda voor Raalte en de regio Zwolle. De vele uitdagingen vragen om een langere-termijn, gezamenlijke, ambitieuze en flexibele agenda voor 10-20 jaar. Een investeringsagenda met substantiële financiële middelen, commitment en inzet van inwoners, bedrijven, onderwijs, politiek, bestuurders, ambtenaren. Een agenda die opvalt in Brussel, Den Haag, en andere regio’s. Een agenda die van 1 euro probeert 4,5,6 euro te maken.
[Ik zie u denken: dat kost nogal wat. Inderdaad, en daarom staat de collectebus bij de uitgang.]
Zonder gekheid, zo’n agenda is essentieel in mijn optiek om een aantrekkelijke regio te blijven waarin wordt geïnvesteerd, ook door de landelijke overheid. We kunnen het niet alleen, we moeten het samen doen met uiteraard aandacht voor het lokale.
De inhoud van een investeringsagenda is natuurlijk afhankelijk van politieke voorkeuren in Raalte en de regio, maar laat ik een paar thema’s benoemen waarin kan worden geïnvesteerd:
- Onze leefbaarheid: hoe zorgen we dat mensen, ook nieuwe inwoners, graag willen wonen en recreëren in onze regio, in onze dorpen?
- Ons buitengebied: wat willen we daarmee, wat mag, wat mag niet, hoe houden we dat leefbaar, welke investeringen zijn nodig?
- Onze economie: hoe kunnen bedrijven verder groeien en innoveren samen met de regio? Hoe kunnen ze profiteren van de grote wereldmarkt?
- Onze bereikbaarheid: glasvezel, investeren in de N35, maar ook de A28, het spoor en de fiets.
- Ons onderwijs: betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijven, waarin moeten we investeren om jongeren in onze regio te houden?
- Onze energietransitie: hoe worden wij snel energieneutraal en hoe profiteert onze lokale economie hiervan?
- En hoe ziet de technologische verandering eruit in de komende decennia en wat betekent dat voor alles?
Dames, en heren,
Veranderende tijden bieden kansen, en met hoop en ambitie kunnen die realiteit worden. Het wordt een mooi jaar.
Ik wens u dan ook namens de gemeenteraad, het college en de ambtenaren een bijzonder goed 2017. Ik heb er vertrouwen in: Cause the times they are a-changing.
Ook te bekijken via: Nieuwjaarstoespraak